معرفی فولاد 1.3265 و بررسی خواص و کاربردها

فولاد 1.3265 که در دسته فولادهای تندبر یا HSS (High-Speed Steel) قرار می گیرد، یکی از قدرتمندترین و خاص ترین انواع فولاد آلیاژی در جهان صنعت است.

جهت استعلام به‌روزترین قیمت فولاد آلیاژی از ثامن تجارت می‌توانید از طریق وب‌سایت یا تماس مستقیم با واحد فروش اقدام نمایید.

فولاد 1.3265 چیست؟

این فولاد با دارا بودن درصد بالایی از عناصر آلیاژی و برخورداری از خواصی مانند سختی بسیار بالا، مقاومت فوق العاده در برابر سایش و پایداری حرارتی مطلوب، انتخابی مطمئن برای ساخت ابزارهایی است که تحت فشار و حرارت بالا قرار می گیرند.

وجه تمایز فولاد 1.3265 در نسبت عناصر آلیاژی آن نهفته است. این ترکیب شیمیایی منحصر به فرد موجب شده تا این فولاد حتی در دماهای بالا نیز سختی خود را حفظ کند و در عملیات ماشین کاری فلزات سخت، کارایی بی نظیری از خود نشان دهد.

ترکیب شیمیایی فولاد 1.3265

عناصر اصلی تشکیل دهنده

فولاد 1.3265 معمولاً شامل درصد قابل توجهی از تنگستن (W)، وانادیوم (V)، کروم (Cr)، کبالت (Co) و کربن (C) است. حضور هم زمان این عناصر ساختار فولاد را از نظر میکروسکوپی پیچیده و بسیار مقاوم می سازد. تنگستن نقش حیاتی در حفظ سختی در دماهای بالا دارد. وانادیوم سبب تشکیل کاربیدهای ریز و مستحکم می شود که مقاومت سایشی را افزایش می دهد. کبالت نیز عامل پایداری حرارتی و افزایش مقاومت در برابر نرم شدن فولاد در دماهای بالا است.

تأثیر هر عنصر بر خواص فولاد

• کربن سختی پایه را فراهم می کند اما به تنهایی کافی نیست.
• کروم خاصیت ضدزنگی ندارد، اما با ایجاد کاربیدهای سخت به مقاومت سایشی کمک می کند.
• وانادیوم با تشکیل کاربیدهای ریز به یکنواختی ساختار و بهبود عمر ابزار کمک می کند.
• تنگستن قابلیت نگهداری لبه های برنده را افزایش می دهد.
• کبالت به ویژه در فولادهای HSS ویژه مانند 1.3265 باعث بالا رفتن مقاومت حرارتی می شود.

خواص مکانیکی فولاد 1.3265

سختی

در حالت آنیل شده، سختی این فولاد در حدود 260 تا 300 برینل است، اما پس از عملیات حرارتی و سختکاری می تواند به بیش از 65 راکول C برسد. این مقدار سختی یکی از بالاترین مقادیر در میان فولادهای ابزار است که کاربردهای خاصی را برای آن رقم می زند.

مقاومت به سایش

وجود درصد بالای کاربیدهای تنگستن و وانادیوم باعث شده تا فولاد 1.3265 در برابر سایش های مکرر عملکرد فوق العاده ای داشته باشد. این خاصیت در ابزارهایی که با مواد سخت مانند آلیاژهای نیکل یا فولاد ضدزنگ سروکار دارند، ارزش بالایی دارد.

مقاومت به ضربه

با وجود سختی بسیار بالا، این فولاد هنوز توان جذب انرژی نسبی را در خود دارد، به ویژه زمانی که به درستی تمپر شده باشد. به همین علت، در ابزارهایی که امکان ضربه های ناگهانی وجود دارد، می توان با خیال راحت از آن بهره گرفت.

ویژگی های حرارتی فولاد 1.3265

دمای آنیل

برای حذف تنش های پسماند و بهبود قابلیت ماشین کاری، فولاد 1.3265 در دمای حدود 850 تا 880 درجه سانتی گراد آنیل می شود. این فرآیند باید به آرامی سرد شود تا ساختار دانه ای بهینه ای ایجاد گردد.

دمای پیش گرمایش و آستنیته

این فولاد باید در چند مرحله پیش گرم شود (مثلاً 450، سپس 850 درجه)، و در نهایت به دمای آستنیته بین 1180 تا 1220 درجه سانتی گراد برسد. این گرمایش چند مرحله ای از ترک های حرارتی جلوگیری می کند و ساختار یکنواختی ایجاد می کند.

قابلیت سختکاری

فولاد 1.3265 قابلیت سختکاری بالایی دارد و پس از خنک سازی با گاز یا روغن مخصوص، به سختی بالایی دست می یابد. این خاصیت به ویژه در ساخت ابزارهای برشی که در معرض دما و اصطکاک بالا هستند، حیاتی است.

فرآیند عملیات حرارتی فولاد 1.3265

نرماله کردن

اگرچه کمتر متداول است، اما در برخی موارد برای بهبود خواص مکانیکی و ساختار دانه ای می توان از نرماله کردن بهره برد. این فرآیند شامل گرم کردن فولاد تا حدود 950 درجه و سپس خنک سازی در هوای آزاد است.

سختکاری و تمپر

پس از آستنیته، فولاد باید به سرعت تا دمای اتاق سرد شود. سپس فرآیند تمپر در دمایی بین 540 تا 560 درجه انجام می شود تا از شکنندگی جلوگیری شده و ساختاری پایدار ایجاد گردد. این مرحله تکرارپذیر است و معمولاً سه بار انجام می شود تا تعادل خواص سختی و چقرمگی حاصل شود.

نکات مهم در فرآیند حرارتی

کنترل دقیق دما، استفاده از محیط خنک کننده مناسب، و پرهیز از خنک سازی سریع ناگهانی، همگی در کیفیت نهایی فولاد تأثیر مستقیم دارند. همچنین توصیه می شود فرآیندها در کوره های خلأ یا اتمسفر کنترل شده انجام گیرد.

کاربردهای فولاد 1.3265 در صنعت

ابزارهای برش با سرعت بالا

بزرگ ترین مزیت فولاد 1.3265 در تولید ابزارهایی مانند مته های صنعتی، تیغچه ها، ابزارهای تراش CNC و اره های مخصوص فلزات سخت است. این ابزارها حتی در سرعت های بسیار بالا و تحت بار شدید، شکل و عملکرد خود را حفظ می کنند.

قالب سازی

در ساخت قالب های تزریق پلاستیک و قالب های فشار بالا که نیاز به تحمل سایش دارند، این فولاد یکی از بهترین انتخاب هاست. عمر بالای قالب ها باعث کاهش هزینه های تعمیر و نگهداری می شود.

ابزارهای پانچ و فرم دهی

در تولید ابزارهایی که وظیفه برش و شکل دهی به قطعات فلزی دارند، استفاده از فولاد 1.3265 باعث بهبود دقت و عمر کاری این ابزارها می شود. این مزیت برای صنایع خودروسازی و هوافضا حیاتی است.

مقایسه فولاد 1.3265 با سایر فولادهای HSS

مقایسه فولاد 1.3265 با فولاد 1.3343 (M2)

در مقایسه با M2، فولاد 1.3265 درصد بیشتری کبالت دارد که آن را در برابر دمای بالا مقاوم تر می کند. درحالی که M2 انتخابی مقرون به صرفه تر است، اما 1.3265 عمر طولانی تر و عملکرد بهتری در کاربردهای فوق سخت دارد.

مقایسه فولاد 1.3265 با فولاد 1.3243 (M35)

فولاد M35 نیز دارای کبالت است، اما نه به اندازه 1.3265. در نتیجه، اگر پایداری حرارتی و عمر ابزار اولویت اصلی باشد، 1.3265 انتخابی منطقی تر است. البته M35 در بسیاری از ابزارهای برش عمومی همچنان محبوب باقی مانده است.

معادل های فولاد 1.3265 در استانداردهای مختلف جهانی

DIN

در سیستم استاندارد آلمانی، فولاد 1.3265 با همان نام شناخته می شود و معمولاً با کد DIN X82WMoCoV6-5-2 اشاره می شود.

AISI / ASTM

در سیستم آمریکایی، این فولاد تقریباً معادل T15 است که در بین فولادهای فوق سخت طبقه بندی می شود.

JIS

در استاندارد ژاپنی، معادلی برای این فولاد معمولاً به صورت SKH10 شناخته می شود، هرچند ممکن است تفاوت هایی جزئی در ترکیب داشته باشد.

راهنمای انتخاب فولاد 1.3265

نکات مهم هنگام خرید

در خرید این فولاد باید به کیفیت سطح، یکنواختی رنگ، عدم ترک و آخال و همچنین گواهی نامه های آنالیز شیمیایی توجه کرد. همچنین بررسی تأییدیه عملیات حرارتی (Heat Treatment Certificate) در انتخاب صحیح بسیار مؤثر است.

برندهای معتبر عرضه کننده

برندهایی مانند Böhler، Erasteel، Hitachi و Uddeholm از جمله تولیدکنندگان خوش نام فولاد 1.3265 هستند. خرید از نمایندگان رسمی این برندها تضمینی بر اصالت کالا خواهد بود.

نحوه شناسایی فولاد اصل

آزمایش های اسپارک (Spark Test)، بررسی سختی سنجی و تست طیف سنجی می توانند به تأیید ترکیب شیمیایی کمک کنند. در صورت شک، ارجاع به آزمایشگاه های معتبر بهترین راه برای اطمینان از اصالت جنس است.

برای اطلاع از قیمت فولاد 1.3265 از ثامن تجارت و دریافت مشاوره تخصصی در زمینه انتخاب فولاد مناسب، با کارشناسان این مجموعه تماس بگیرید.

سوالات متداول