مس با نماد شیمیایی Cu و واژه لاتین آن cuprum در گروه یازدهم جدول تناوبی قرار دارد. امروزه از این فلز برای ساخت انواع محصولات از جمله میلگرد، ورق، لوله و تسمه و چهارپهلو مسی وجود دارد. هر کدام از آن ها دارای قیمت متفاوتی بوده که برای استعلام قیمت مس و خرید مس با کارشناسان سایت ثامن تجارت در تماس باشید. همچنین در نظر داشته باشید که قیمت انواع مس اعم از قیمت مس کیلویی، ورقه ای و سایر محصولات تحت تاثیر عوامل متعددی است که در ادامه به بیان آن پرداخته ایم.
آشنایی با فلز مس
مس چیست؟ این محصول از جمله قدیمیترین و پرکاربردترین فلز در صنعت بوده که نسبتا قرمز رنگ و نرم است. از این رو میتوان آن ها را به صورت ورق و مفتول درآورد. همچنین مشخصاتی چون حرارت بالا و هدایت الکتریکی دارد. مس به صورت خالص در طبیعت وجود داشته که بعد از انجام فرایندهای مختلف به فلزی قابل استفاده در صنایع تبدیل می شود.
به نقل از ویکی پدیا:
مس نام یک عنصر جدول تناوبی با نماد شیمیایی Cu (برگرفته از واژهٔ لاتین cuprum) است عدد اتمی آن ۲۹ و عنصری فلزی با ویژگیهای شکلپذیری و رسانایی گرمایی و الکتریکی بالا است و پس از نقره بالاترین رسانایی الکتریکی را دارد، ولی به دلیل قیمت مناسب این فلز، کمتر از نقره در سیم برق و … استفاده میشود.
از جمله میتوان به کاربرد مس در لوازم و ماشین الات صنعتی اشاره کرد که وابسته به کاربرد های مختلف و گرید های مختلف محصولات، قیمت انواع مس اعم از مس کیلویی، ورقه ای، مس با فرم و اندازه دلخواه متفاوت از سایر محصولات می باشد. در واقع نرخ مس بر اساس نرخ تورم و تولید و میزان خلوص محصولات نیز مشخص می شود به گونه ای که قیمت مس خالص گران تر از مس ترکیب شده با سایر عناصر خواهد بود.
کاربرد مس در صنایع
انواع مس، به دلیل داشتن خواص بی نظیر و عالی دارای ویژگیهای مختلفی هستند که از مهم ترین آنها، رسانایی الکتریکی و حرارتی بالا، شکل پذیری و چکش خواری و مقاومت عالی در برابر خوردگی است. با توجه به اینکه هر یک از انواع مقاطع مسی وابسته به نوع و ترکیباتی که دارند، تنها باید در صنایع مناسب نوع ساختاری که دارند استفاده شوند تا مقاومت خوبی از خود نشان دهند.
در جدول زیر خواص الکتریکی و حرارتی مس را شرح داده ایم تا با توجه به مصارف خود از مقاطع مسی در صنایع مختلف، از میزان مقاومت محصولات اطلاعات کافی داشته باشید.
خواص الکتریکی و حرارتی مس |
|
گرمای تبخیر |
3630J/G |
گرمای ذوب |
134J/G |
گرمای تصعید در 1026 درجه سانتی گراد |
3730J/G |
هدایت الکتریکی |
5.9*S/M107 |
هدایت حرارتی |
401 W/mK |
مقاومت الکتریکی |
1.7*10 m |
حالت مغناطیسی |
غیر مغناطیسی |
در ادامه از سری مهم ترین کاربردهای مس، در صنایع مختلف را ذکر کرده ایم:
صنعت ساخت و ساز:
- لوله کشی: لوله مسی یکی از انواع محصولات عالی و مقاوم در برابر خوردگی هستند که دوام و قابلیت شکل پذیری خوبی دارند.
- دکوراسیون: مقاطع مسی به دلیل شکل پذیری و زیبایی بی نظیر با انواع مختلفی در دکوراسیون به کار برده میشوند.
صنایع برق و الکترونیک:
- ساخت قطعات الکترونیکی: انواع گریدهای مختلف مس، برای ساخت قطعات الکترونیکی همچون موتور الکتریکی، سوئیچ، رلهها و… کاربرد دارند.
- سیم کشی: مس به دلیل داشتن خواص رسانایی الکتریکی عالی، بهترین ماده برای کابل و سیمهایی هستند که جهت انتقال برق به کار برده میشوند.
صنعت حمل و نقل:
- هوا فضا: مس دارای استحکامی بالا بوده و به دلیل داشتن وزنی کم، دارای رسانایی الکتریکی و حرارتی قابل قبولی هستند و به همین دلیل برای ساخت قسمتهایی از بدنه هواپیما کاربرد دارند.
- خودروسازی: مس به دلیل داشتن استحکام بالا و وزن کم، در قسمتهای مختلف خودرو اعم از: موتور، رادیاتور و سیم کشی برق و… کاربرد دارند.
وزن مخصوص مس
چگالی فلز مس برابر ۸.۹۶ بوده است و از جمله ویژگیهای بی نظیر این محصول، توزیع یکنواخت دما و اتلاف گرمای کم بوده و محصولی نرم و چکش خوار نیز هستند.
محاسبه وزن مس
انواع محصولات مسی با توجه به ترکیبات ساختاری که دارند، دارای وزنهای مختلفی خواهند هستند. جهت محاسبه وزن مس میتوانید از طریق فرمول زیر وزن مخصوص مس را به دست بیاورید:
- چگالی مس* حجم ورق مسی= وزن ورق مس
- چگالی مس* (ضخامت ورق مسی*(طول *عرض))
- چگالی مس* (مساحت سطح مقطع*ضخامت ورق مسی)
در جدول زیر انواع آلیاژهای مس را شرح داده ایم:
نام آلیاژ |
انواع |
شماره |
مسها، آلیاژهای با درصد مس بالا | کار شده | C10000-C19999 |
برنزهای فسفر | کار شده | C50000-C59999 |
برنجها | کار شده | C20000-C49999 |
برنزهای آلومینیوم | کار شده | C60600-C64200 |
برنزهای سیلیسیوم | کار شده | C64700-C66100 |
نیکلهای مس، سیلورهای نیکل | کارشده | C70000-C79999 |
مسها، آلیاژهای با درصد مس بالا | ریختگی | C80000-C82800 |
نیکلهای مس، نقرههای نیکل | ریختگی | C96200-C97800 |
مس سرب دار | ریختگی | C98200-C98800 |
آلیاژ های مهم مس
بهطورکلی آلیاژهای مس را میتوان به دستههای زیر تقسیم کرد:
- آلیاژهای مس خالص: این دسته از آلیاژها شامل مقادیر کمی از عناصر آلیاژی همچون کروم، نیکل، بریلیم، قلع، زیرکونیوم یا آهن، و گوگرد هستند. ترکیب این آلیاژها در کنار هم مس را از خواصی چون ماشینکاری، جوشپذیری و استحکام بالا برخوردار میسازد.
- آلیاژهای برنز: این آلیاژ ترکیبی از حدود 98 درصد مس و 1.25 درصد قلع بوده و میزان کمی عنصر فسفر نیز میتواند در این ترکیب حضور داشته باشد.
- آلیاژهای برنج: این دسته از همآمیزی 95 درصد مس و 5 درصد عنصر روی تشکیل میشود. بیشترین کاربرد این گروه در ساخت لوله، فیوز و مدال است.
مراحل تولید فلز مس
معمولاً مس را در صنعت به دو روش عمدۀ هیدرومتالورژی و پیرومتالورژی از سنگ معدن استخراج کرده و به تولید میرسانند. در فرایند هیدرومتالورژی بعد از آنکه کانسنگهای معدنی را استخراج میکنند، آنها را تحت عملیات آگلومراسیون و خردایش قرارداده و از طریق فرایند لیچینگ محلولی را که حاوی عنصر معدنی است تولید میکنند. سپس از طریق فرایندهای پالایشی فلز مس را از این محلول به دست میآورند.
در روش پیرومتالورژی پس از استخراج کانسنگ به ترتیب فرایندهای پرعیار کردن، ذوب، ریختهگری آند و پالایش الکترولیزی برای حصول مس خالص صورت میگیرد.
استخراج مس
بهطورکلی به فرایندهایی که برای به دست آوردن فلز مس از سنگ معدن به کار گرفته میشود، استخراج مس میگویند. در حقیقت استخراج مس بر فرایند پردازش مواد اولویت دارد و از طریق دستیابی به کاتدهای مس انجام میشود. نحوۀ استخراج مس از سنگ معدن به ماهیت کانسنگ وابسته است؛ اگرچه موارد دیگری مانند هزینه نیز میتواند بر روش انجام کار تأثیر بگذارد.
امروزه مهندسان و دانشمندان در تلاش هستند که از طریق یافتن روشهای نوین و بهینهسازی فرایندهای موجود کیفیت عنصر استخراجشده را افزایش داده و هزینۀ عملیات را کاهش دهند. همانطور که پیشتر نیز اشاره کردیم، استخراج این عنصر از سنگ معدن به دو صورت متالورژی خشک (پیرومتالورژی) و متالورژی تر (هیدرومتالورژی) انجام میشود.
تصفیه مس
از آنجایی که مس استخراجشده به روشهای قبلی خلوص مورد نظر ما را ندارد، لازم است آن را پالایش کنیم. برای این کار میتوان از دو روش ذوب مجدد و الکترولیز استفاده کرد.
- ذوب مجدد: طی این فرایند مس را وارد یک کوره کرده و از طریق خارج کردن اکسیژن، آهن و گوگرد آن را تصفیه میکنند. مسی که از طریق این عملیات پالایش میشود از خلوص ۹۹ درصدی برخوردار است.
- الکترولیز: در روش الکترولیز مس در آند حل شده و جرم آند کاهش مییابد، و در مقابل بر جرم کاتود افزوده میشود. فلز مس بهصورت کامل در این فرایند تصفیه میشود.
انواع مس با آلیاژهای مختلف
فلز مس به صورت شکل معدنی یافت میشود که به انواع مختلفی تقسیمبندی شده و درصد میزان مس در آنها گوناگون میباشد.
- مس خالص: دارای 99.3 درصد یا بیشتر از این عنصر پرکاربرد میباشد.
- آلیاژهای با درصد مس بالا: 96 تا 99.3 درصد مس بوده که برای رسیدن به خواص ویژه به آن نقره اضافه میکنند.
- فلز برنج: به واسطه ترکیب روی و مس به وجود آمده که در ترکیبهای آن عناصری چون آلومینیوم، آهن، نیکل و سیلیسیوم برای افزایش خواص آلیاژ، اضافه میشود.
انواع مقاطع مسی در بازار
مس (copper) از جمله فلزهای است که خاصیت هدایت الکتریکی و حرارتی و انعطاف پذیری بالای دارد. این محصول در انواع گوناگون میلگرد، ورق، لوله و چهارپهلو در بازار موجود هستند. در ادامه شما همراهان عزیز را با مشخصات هر کدام از آنها آشنا میکنیم.
میلگرد مس
میلگردهای مسی در انواع قطرهای بزرگ و کوچک در بازار وجود دارند که از طریق اکستروژن و آزمایش کششی ساخته میشوند. میلگرد مس در طول شاخه 3 متری و در سایزهای گوناگون در بازار بوده که هر کدام کاربرد و قیمت مختص به خودشان را دارند. از این رو شما برای اطلاع از قیمت میلگرد مس میتوانید با کارشناسهای وبسایت ثامن تجارت در ارتباط باشید.
ورق مس
ورقهای مسی بعد از ورق آلومینیوم و فولاد از جمله پرکاربردترین محصول در صنایع می باشند. از جمله ویژگی های آن می توان به مواردی چون شکل پذیری، انعطاف پذیری و رنگ زیبای آن اشاره کرد. خرید ورق مس به صورت کویل و شیت امکانپذیر است.
لوله مسی
لولههای فلزی مسی از محصولهای پراستفاده در صنایع گوناگونی همچون لوازم خانگی، صنایع برودتی و … است که برای انتقال آب در کشاورزی قابلیت استفاده دارند. قیمت لوله مس به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی بالا بوده ولی با توجه به ویژگیهای آن مقرون به صرفه هستند.
تسمه و چهارپهلو مس
این نوع با سطح مقطع مربعی بوده که دارای خواص الکتریکی و مکانیکی هست. از جمله ویژگیهای آن می توان به مقاومت بالا در برابر خوردگی، کششی بالا، انعطاف پذیری خوب و هادی عالی جریان الکتریکی و گرما اشاره کرد. کاربردهای چهارپهلو مسی شامل موارد زیر است:
- وسایل ترئینی
- ساخت انواع قطعات الکتریکی
- تولید ظروف تفلون و…
- و … .
قیمت فلز مس
ایران از بزرگترین تولیدکنندگان مس در جهان محسوب میشود. این محصول به کشورهای چین، کره و ژاپن صادر شده و از این رو قیمت مس تحت تاثیر قیمت دلار و مناسبات سیاسی است. از طرفی با توجه به این که copper در انواع مختلفی در بازار وجود دارد، نرخ هر کدام متفاوت میباشد. از این رو شما برای استعلام قیمت مس میتوانید با کارشناسان سایت ثامن تجارت در تماس باشید.
نتیجه گیری
خواص فلز مس شامل هدایت الکتریکی بالا و حرارتی، چکش خواری و … هست که آن را به عنوان پرمصرفترین عنصر در کنار فلزات دیگر کرده است. از این رو به دلیل بالا بودن کاربرد مس می توانید آن را در انواع اشکال گوناگون مانند کابل، تسمه، لوله، ورق، میلگرد و چهارپهلو تهیه نمایید. برای خرید انواع مس در مقاطع گوناگون توانسته از مشاوران فروشگاه آنلاین ثامن تجارت کمک بگیرید.
سوالات متداول
۱- مس چیست؟
یکی از عناصر شیمیایی با نماد Cu و عدد اتمی ۲۹ است که از نظر رسانایی حرارتی و الکتریکی بعد از نقره رتبه دوم را کسب کرده است.
۲- منابع مس چیست؟
مس به صورت طبیعی در پوسته زمین به صورت کالکوپیریت و مالاکیت یافت می شود.
۳- قیمت مس چقدر است؟
قیمت مس وابسته به نرخ عرضه و تقاضا، شرایط اقتصادی و نوسانات بازار خواهد بود.