معرفی میلگرد تقویتی

میلگردها در شکل ها و انواع مختلفی در بازار موجود هستند و هر کدام برای هدفی خاص طراحی شده اند. در این خانواده بزرگ، عضوی ویژه هم هست که انگار برای مأموریت های سخت تر ساخته شده و آن هم میلگرد تقویتی است. اما این میلگرد تقویتی چه رازهایی در خودش دارد؟ چه خصوصیاتی آن را خاص کرده و در کجای سازه ها می توانیم پیدایش کنیم؟ در این مقاله می خواهیم به این سوالات پاسخ دهیم. 

برای اطلاع از قیمت فولاد آلیاژی و انواع میلگرد تقویتی می‌توانید به سایت ثامن تجارت مراجعه کنید و از مشاوره تخصصی بهره‌مند شوید.

میلگرد تقویتی چیست؟

در ساده ترین تعریف، میلگرد تقویتی نوعی میله فولادی است که برای افزایش مقاومت کششی بتن در سازه ها به کار می رود.  این میلگردها از شمش های فولادی و با فرآیند نورد گرم تولید می شوند، فرایندی که به آن ها استحکام و انعطاف پذیری خاصی می بخشد. چیزی که میلگرد تقویتی را از بقیه متمایز می کند، توانایی اش در تحمل بارهای اضافی و تقویت نقاط حساس سازه است. مثلاً در جاهایی که بتن به تنهایی نمی تواند جواب گوی فشارهای وارد شده باشد، این میلگردها مثل یک سپر عمل می کنند. سطحشان هم معمولاً آجدار است تا چسبندگی بهتری با بتن داشته باشند و از لغزیدن در دل آن جلوگیری کنند، هرچند نوع ساده و بدون آج آن هم در بازار پیدا می شود.

شاید جالب باشد بدانید که این محصول قابلیت خم شدن تا زاویه ۱۸۰ درجه را دارد، چیزی که به مهندسان اجازه می دهد آن را در پیچیده ترین بخش های سازه به کار ببرند. از فونداسیون گرفته تا دیوارهای برشی و تیرچه ها، میلگرد تقویتی حضوری همه جانبه دارد. بسته بندی اش هم متنوع است؛ گاهی به صورت شاخه های بلند و گاهی به شکل کلاف های جمع وجور عرضه می شود. 

انواع و کاربرد میلگرد تقویتی

حالا که فهمیدیم میلگرد تقویتی چیست، وقت آن است که به سراغ دنیای متنوع انواعش برویم و ببینیم در چه جاهایی از سازه ها خودنمایی می کند. 

میلگرد اتکا

 این نوع را می توانیم قهرمان تحمل لنگرهای منفی و نیروهای برشی بدانیم. در تیرچه ها، جایی که فشار از تکیه گاه ها به سمت بالا می آید، میلگرد اتکا با شکل خاصش (که گاهی به گردن اردک تشبیه می شود) وارد عمل می شود. بخش پایینی اش کشش خمشی را تحمل می کند و قسمت مایلش با نیروهای برشی دست وپنجه نرم می کند. این میلگرد در سقف های تیرچه بلوک خیلی طرف دار دارد، چون هم استحکام را بالا می برد و هم از جابه جایی تیرچه جلوگیری می کند.

میلگرد خرک

 میلگرد خرک با پایه هایش، شبکه های میلگرد را ثابت نگه می دارد و جایگزین خوبی برای خاموت در جاهایی است که استفاده از آن ممکن نیست. این نوع، بیشتر در پی ساختمان ها دیده می شود و به استحکام لایه های بالایی کمک می کند.

میلگرد راستا

 این یکی، ساده و بلند است، با لبه هایی که کمی خمیده اند. کارش تقویت کششی بتن در کنار میلگردهای اصلی است. معمولاً در بخش هایی که نیاز به مقاومت خطی بیشتری داریم، مثل دیوارها یا ستون ها، از آن استفاده می شود.

میلگرد خاموت

 اگر ستون های بلند را دیده باشید، حتماً متوجه حلقه هایی دور میلگردهای طولی شده اید. این ها خاموت هستند که مثل یک کمربند ایمنی، از کمانش و شکستن ستون جلوگیری می کنند. در دیوارهای برشی هم گاهی به کار می روند تا همه چیز را سر جایش محکم کنند.

میلگرد سنجاقی و رکابی

 این دو مثل برادران کوچک تر خانواده میلگردها هستند. سنجاقی، با شکل کوچک و جمع وجورش، خاموت را به میلگردهای طولی وصل می کند و رکابی، با انتهای بازش، میلگردهای عمودی دیوارها را نگه می دارد. هر دو در جاهای ظریف و حساس سازه کاربرد دارند.

اما کاربرد این میلگردها به همین جا ختم نمی شود. در فونداسیون، آن ها وزن کل سازه را به زمین منتقل و در برابر زلزله و باد ایستادگی می کنند. در تیرچه بلوک، مقاومت سقف را بالا می برند و در دیوارهای برشی، جلوی کمانش و ترک را می گیرند. نکته جالب اینجاست که نحوه قرارگیری شان هم مهم است؛ فاصله ها، زاویه ها و طولشان باید با دقت محاسبه شود تا بهترین نتیجه را بدهند. مثلاً در تیرچه ها، اگر طولشان از بتن بیرون بزند یا فاصله ها درست تنظیم نشود، ممکن است کل سازه به خطر بیفتد. 

مزایا و معایب استفاده از میلگرد تقویتی

یکی از بزرگ ترین مزیت های میلگرد تقویتی، افزایش مقاومت کششی بتن است. بدون این میلگردها، بتن در برابر زلزله یا بادهای شدید مثل یک برگ خشک می شکند. اما با حضور آن ها، سازه مثل یک جنگجوی آماده، در برابر نیروها قد علم می کند. انعطاف پذیری اش هم یک امتیاز بزرگ است؛ این که می شود آن را خم کرد و در هر گوشه ای از سازه جا داد. از طرف دیگر، چسبندگی بالای نوع آجدارش با بتن، باعث می شود که این دو مثل دو دوست قدیمی، جدا شدن از هم را فراموش کنند.

اما همه چیز به این قشنگی ها نیست. استفاده از میلگرد تقویتی هزینه بر است؛ هم خود محصول قیمت دارد و هم نصبش نیاز به دقت و زمان بیشتری دارد. مثلاً در دیوارهای برشی، اگر تعداد زیادی از این میلگردها استفاده شود، بتن ریزی سخت تر می شود و ممکن است کارگرها غر بزنند که چرا کارشان پیچیده شده! وزن اضافی ای که به سازه اضافه می کند هم گاهی دردسر می شود، به خصوص در پروژه هایی که وزن کلی باید سبک نگه داشته شود.

یک مشکل دیگر، احتمال زنگ زدگی است. اگر میلگردها در معرض رطوبت قرار بگیرند و پوشش بتنی کافی نداشته باشند، کم کم خورده می شوند و این می تواند استحکام کل سازه را به خطر بیندازد. البته این مشکل با رعایت استانداردها و استفاده از پوشش های محافظ تا حد زیادی قابل کنترل است، اما باز هم نیاز به توجه دارد.

خرید و قیمت میلگرد تقویتی

حالا که با میلگرد تقویتی و جزییات پر رمز و رازش آشنا شدیم، وقتش رسیده که به یک سؤال مهم جواب بدهیم: چطور و از کجا باید آن را بخریم و قیمتش چطور تعیین می شود؟ خرید میلگرد تقویتی مثل خرید یک ماشین نیست که فقط مدل و رنگش را انتخاب کنید؛ اینجا باید به جزئیات زیادی دقت کنید تا هم پولتان هدر نرود و هم پروژه تان به مشکل نخورد.

اولین قدم، مشخص کردن نیاز پروژه است. باید بدانید چه نوع میلگردی (آجدار یا ساده، اتکا یا خرک) و چه سایزی لازم دارید. این اطلاعات را معمولاً از نقشه ها و محاسبات مهندس پروژه می گیرید. بعد نوبت به انتخاب فروشنده می رسد. بازار پر است از کارخانه ها و شرکت هایی که این محصول را عرضه می کنند، اما همه آن ها کیفیت خوبی ندارند. در هنگام خرید کیفیت فولاد، استاندارد بودن محصول و حتی نحوه بسته بندی اش (شاخه یا کلاف) چیزهایی هستند که باید زیر ذره بین بگذارید.

قیمت میلگرد تقویتی هم مثل هر کالای دیگری، به عوامل مختلفی بستگی دارد. نرخ فولاد در بازار جهانی، هزینه های تولید، نوسانات ارز و حتی فصل خرید (مثلاً در زمستان که ساخت وساز کمتر است، ممکن است ارزان تر باشد) روی آن اثر می گذارند. وزن میلگرد هم نقش مهمی دارد؛ مثلاً اگر پروژه تان نیاز به ۵۰۰ کیلو میلگرد داشته باشد و قیمت هر کیلو ۳۰ هزار تومان باشد، باید ۱۵ میلیون تومان کنار بگذارید. برای همین، محاسبه دقیق وزن (با فرمولی مثل تعداد × طول × وزن واحد) قبل از خرید، جلوی خیلی از سوءاستفاده ها را می گیرد.

سوالات متداول