مشاوره و فروش
02137163
همه ما بتن را به عنوان یکی از پرکاربردترین مصالح ساختمانی می‍شناسیم. اما هرچند بتن به دلیل مقاومت فشاری بالای خود به عنوان یکی از مصالح اصلی در ساخت وساز شناخته می شود، در برابر نیروهای کششی و تنش های ناشی از تغییرات دمایی و انقباض حرارتی آسیب پذیر است. به همین دلیل اختراع میلگرد جلدی پاسخی به نیاز بهینه سازی عملکرد بتن در شرایط پیچیده و بحرانی بوده است. این آرماتور، برخلاف میلگردهای اصلی که برای تحمل بارهای کششی طراحی شده اند، نقش مکمل و پیشگیرانه ای ایفا می کند و با کاهش احتمال خرابی های ساختاری، هزینه های تعمیر و نگهداری را به حداقل می رساند. به همین دلیل، میلگرد جلدی در پروژه های عظیم و حساس، نظیر زیرساخت های شهری، سدها، و سازه های صنعتی، به یک جزء ضروری تبدیل شده است. در این مقاله قصد داریم این نوع میلگرد را بیشتر و دقیق تر بشناسیم.
برای اطلاع از قیمت فولاد آلیاژی در بازار و ثبت سفارش مطمئن، به سایت ثامن تجارت مراجعه کنید و از مشاوره تخصصی بهره‌مند شوید.
وقتی صحبت از سازه های بتنی می شود، ذهنمان به سمت میلگردهای معمولی می رود که به صورت شبکه ای در بتن قرار می گیرند تا مقاومت کششی آن را بالا ببرند. اما میلگرد جلدی داستانی متفاوت دارد. این نوع آرماتور، که در زبان مهندسی گاهی با نام میلگرد گونه هم خطاب می شود، به طور خاص برای سازه هایی طراحی شده که حجم بتن در آن ها به قدری زیاد است که خطر ترک خوردگی به یک نگرانی جدی تبدیل می شود. اما چرا این اتفاق می افتد؟
در فرآیند هیدراتاسیون سیمان که اساس سخت شدن بتن را تشکیل می دهد، گرمای قابل توجهی آزاد می شود. در سازه های با ضخامت بیش از ۹۰ سانتی متر یا حاوی بیش از ۳۵۰ کیلوگرم سیمان در هر متر مکعب، این گرما به طور یکنواخت پخش نمی شود و در نتیجه، اختلاف دما بین لایه های داخلی و خارجی بتن ایجاد می گردد. این اختلاف دما به انقباض ناهمگون منجر شده و تنش های داخلی را به وجود می آورد که در نهایت می تواند به شکل گیری ترک های سطحی یا عمقی بیانجامد. میلگرد جلدی با قرارگیری استراتژیک در داخل بتن، به عنوان یک شبکه توزیع کننده تنش عمل می کند و از گسترش این ترک ها جلوگیری می نماید.
میلگرد جلدی اینجا وارد بازی می شود. این میلگردها به صورت یک شبکه یا لایه ای خاص در داخل بتن قرار می گیرند و مثل یک سپر عمل می کنند؛ نه تنها از گسترش ترک ها جلوگیری می کنند، بلکه به بتن کمک می کنند تا تنش های ناشی از تغییرات دمایی یا بارگذاری را بهتر تحمل کند. برخلاف میلگردهای اصلی که بیشتر برای تحمل بارهای کششی طراحی شده اند، میلگرد جلدی معمولاً در بخش هایی از سازه قرار می گیرد که هدف اصلی اش کنترل ترک ها و افزایش پایداری است. مثلاً در یک فونداسیون عظیم، این میلگردها ممکن است در لایه های میانی یا نزدیک به سطح کار گذاشته شوند تا از ترک خوردگی سطحی یا عمقی جلوگیری کنند.
جالب است بدانید که استفاده از میلگرد جلدی به نوع پروژه و شرایط محیطی هم بستگی دارد.
میلگرد جلدی، هرچند در نگاه اول شبیه به سایر آرماتورها به نظر می رسد، اما تنوع و کاربردهایش با میلگردهای دیگر کاملا متفاوت است. این میلگردها هم مثل بقیه میلگردها از فولاد با مقاومت بالا ساخته می شوند و در اندازه ها و شکل های مختلفی (صاف یا آج دار) تولید می شوند تا بسته به نیاز پروژه مورد استفاده قرار گیرند. میلگرد جلدی می تواند به صورت مستقیم یا خم شده استفاده شود. در برخی پروژه ها، مهندسان ترجیح می دهند از میلگردهای آج دار استفاده کنند تا چسبندگی بهتری با بتن داشته باشند، در حالی که در موارد دیگر، میلگردهای صاف برای سهولت اجرا انتخاب می شوند.
اما چیزی که میلگرد جلدی را متمایز می کند، محل قرارگیری و هدف خاص آن در سازه است. در ادامه نگاهی به مهم ترین کاربردهایش می اندازیم.
تیرهای عمیق و بلند
در سازه هایی که تیرها ارتفاع زیادی دارند (مثلاً چهار برابر دهانه شان)، تنش های خمشی می توانند به راحتی جان تیر را دچار ترک کنند. اینجا میلگرد جلدی مثل یک تکیه گاه عمل می کند. این میلگردها در نیمه پایینی تیر یا در نواحی قائم قرار می گیرند و با توزیع یکنواخت بار، از تمرکز تنش در یک نقطه جلوگیری می کنند.
تیرهای همبند
این نوع تیرها معمولاً دو بخش مهم سازه، مثل ستون ها یا دیوارهای برشی، را به هم وصل می کنند. به دلیل تغییرات دمایی و بارهای پیچیده ای که به این تیرها وارد می شود، احتمال ترک خوردگی در آن ها بالاست. میلگرد جلدی در این موارد مثل یک چسب قوی با قرار گرفتن در نقاط حساس، از گسترش ترک های حرارتی جلوگیری می کند.
فونداسیون های حجیم
فونداسیون ها باید بتوانند وزن های بالار و تنش های محیطی را تحمل کنند. در این سازه ها، که گاهی ضخامت بتن به چند متر می رسد، میلگرد جلدی مثل یک لایه محافظتی با ایجاد یک شبکه درونی، بتن را در برابر انقباض ناشی از افت دما یا فشارهای وارده مقاوم می کند و عمر مفید فونداسیون را افزایش می دهد.
سازه های پیش ساخته
امروزه بسیاری از قطعات بتنی در کارخانه ها ساخته می شوند و سپس به محل پروژه منتقل می شوند. این قطعات، که گاهی ضخامت زیادی دارند، در معرض تغییرات دمایی حین حمل ونقل یا نصب قرار می گیرند. میلگرد جلدی در این موارد هم کاربرد دارد و این قطعات را در برابر تنش ها محافظت می کند.
هر ابزار مهندسی، هر چقدر هم که کارآمد باشد، نقاط قوت و ضعف خاص خودش را دارد. مثلا همانطور که گفتیم یکی از بزرگ ترین برتری های میلگرد جلدی، توانایی اش در کنترل ترک های بتنی است. در سازه های بزرگ که تغییرات دمایی می تواند به یک کابوس تبدیل شود، این میلگردها مثل یک سپر محافظ عمل و از گسترش ترک ها جلوگیری می کنند. این موضوع فقط دوام سازه را بالا نمی برد، بلکه هزینه های تعمیر و نگهداری در بلندمدت را هم کاهش می دهد.
علاوه بر این، میلگرد جلدی به افزایش مقاومت کلی سازه کمک می کند. وقتی در تیرهای بلند یا فونداسیون ها به کار می رود، با توزیع یکنواخت تنش ها، از تمرکز بار در نقاط خاص جلوگیری می کند. این ویژگی در پروژه های حساس مثل پل ها یا سدها، که کوچک ترین ضعف می تواند فاجعه بار باشد، ارزشش را نشان می دهد.
اگر بخواهیم منصف باشیم، باید به معایب هم توجه کنیم. یکی از چالش های اصلی استفاده از میلگرد جلدی، هزینه اضافی آن است. اضافه کردن یک لایه یا شبکه میلگرد به سازه، هم هزینه مواد اولیه را بالا می برد و هم زمان و نیروی کار بیشتری برای نصب می طلبد و این موضوع در پروژه های کوچک تر یا با بودجه محدود، این اصلا توجیه پذیر نیست.
از طرف دیگر، نصب میلگرد جلدی نیاز به دقت بالایی دارد. اگر این میلگرد به درستی در جای خودش قرار نگیرد یا فاصله گذاری اش استاندارد نباشد، نه تنها کارایی اش را از دست می دهد، بلکه می تواند به یک نقطه ضعف در سازه تبدیل شود.
خرید میلگرد جلدی، مثل هر مصالح ساختمانی دیگر، نیاز به برنامه ریزی و دقت دارد تا هم کیفیت لازم را داشته باشد و هم از نظر اقتصادی به صرفه باشد. قیمت میلگرد جلدی هم مثل سایر محصولات فولادی، تحت تأثیر بازار جهانی و داخلی قرار دارد. عواملی مثل قیمت فولاد خام، نرخ ارز (در کشورهایی مثل کشور ما که مواد اولیه وارداتی است) و هزینه های حمل ونقل، همگی روی قیمت نهایی اثر می گذارند. بنابراین بهتر است قبل از خرید میلگرد جلدی حتما از کارشناسان ما استعلام قیمت بگیرید.
سوالات متداول
برخلاف میلگردهای معمولی که عمدتاً برای تحمل نیروهای کششی در بتن به کار می روند، میلگرد جلدی با ایجاد یک شبکه یا لایه محافظ در داخل بتن، از گسترش ترک های ناشی از انقباض حرارتی یا بارگذاری جلوگیری می کند.
استفاده از میلگرد جلدی در سازه هایی با ضخامت بتن بیش از ۹۰ سانتی متر یا حاوی بیش از ۳۵۰ کیلوگرم سیمان در هر متر مکعب، ضروری است.
خیر، این دو نوع آرماتور وظایف متفاوتی دارند؛ میلگردهای اصلی برای تحمل بارهای کششی و تقویت سازه در برابر نیروهای اصلی طراحی شده اند، در حالی که میلگرد جلدی به عنوان یک لایه محافظتی برای جلوگیری از ترک خوردگی عمل می کند.
انتخاب بین میلگرد آج دار و صاف به شرایط پروژه بستگی دارد. میلگردهای آج دار به دلیل چسبندگی بهتر با بتن، در سازه هایی که نیاز به مقاومت بالاتر در برابر لغزش دارند (مثل فونداسیون های سنگین) ترجیح داده می شوند.
روشا رشیدی هستم، فارغ‌التحصیل رشته ادبیات فارسی. حدود چهار ساله که به صورت حرفه‌ای تو حوزه تولید محتوا فعالیت می‌کنم. تو این مدت تونستم با تکیه بر علاقه و دانشم تو زمینه ادبیات و نویسندگی، متن‌های تاثیرگذار و هدفمندی برای نشریه‌ها، سایت‌ها و برندهای مختلف بنویسم. همیشه سعی کردم نیاز مخاطب رو خوب بشناسم و محتوایی تولید کنم که هم ارزشمند باشه، هم بتونه به هدف پروژه کمک کنه. تخصصم بیشتر تو نوشتن محتوای وب، مقاله‌های تخصصی، داستان‌نویسی و مدیریت محتوای شبکه‌های اجتماعیه. سعی می‌کنم با خلاقیت، دقت و به‌روز بودن، چیزی خلق کنم که تو ذهن مخاطب موندگار بشه.