فولاد 1.0718 که در میان متخصصان صنایع فلزی با نام تجاری 11SMnPb30 نیز شناخته می شود، یکی از مهم ترین فولادهای خوش تراش آلیاژی است که به دلیل ترکیب خاص شیمیایی و رفتار مطلوب در ماشین کاری، در بسیاری از کاربردهای صنعتی به کار گرفته می شود. این فولاد، آلیاژی کم کربن و پرگوگرد به همراه درصدی سرب است که باعث بهبود چشم گیر قابلیت ماشین کاری آن شده. استفاده از این نوع فولاد نه تنها زمان تولید را کاهش می دهد، بلکه موجب افزایش دقت در ساخت قطعات پیچیده نیز می شود.
برای اطلاع از قیمت فولاد آلیاژی با کیفیت و دریافت مشاوره تخصصی در انتخاب گرید مناسب، مجموعه ثامن تجارت یکی از منابع معتبر و قابل اعتماد در بازار آهنآلات صنعتی محسوب میشود.
فولاد 11SMnPb30 با استاندارد DIN آلمان شناخته می شود اما در استانداردهای بین المللی دیگر نیز معادل هایی دارد. در استاندارد EN با همان نام 11SMnPb30 معرفی شده و در استانداردهای آمریکایی، گاهی با معادل تقریبی AISI 12L14 مقایسه می شود. شناخت این معادل ها به خصوص برای واردکنندگان مواد اولیه و تولیدکنندگان جهانی اهمیت دارد، چرا که تطابق استاندارد در کیفیت نهایی محصول نقش کلیدی ایفا می کند.
ترکیب شیمیایی این فولاد به طور هدفمند طراحی شده تا خواص ماشین کاری عالی را ارائه دهد. عناصر اصلی تشکیل دهنده آن عبارتند از:
وجود سرب به عنوان عنصر آلیاژی فرعی، در ساختار میکروسکوپی فولاد حضور پیدا نمی کند بلکه به شکل آزاد در مرز دانه ها باقی می ماند و همین موضوع باعث بهبود عملکرد ماشین کاری می شود.
فولاد 1.0718 دارای مقاومت کششی متوسط، اما قابلیت ماشین کاری بسیار بالاست. سختی آن معمولاً در حالت آنیل شده در محدوده 160 تا 180 برینل قرار دارد. این فولاد به دلیل درصد پایین کربن، مقاومت به سایش پایینی دارد، اما در مقابل، انعطاف پذیری آن برای قطعاتی که نیاز به شکل دهی دارند، مناسب است. از نظر فیزیکی نیز، چگالی آن در حدود 7.85 گرم بر سانتی متر مکعب است و نقطه ذوب آن حدود 1420 درجه سانتی گراد تخمین زده می شود.
قابلیت ماشین کاری بالا
یکی از ویژگی های برجسته فولاد 1.0718، قابلیت ماشین کاری بی نظیر آن است. این ویژگی به واسطه ترکیب سرب و گوگرد حاصل شده که باعث کاهش اصطکاک بین ابزار و قطعه کار می شود. این مزیت باعث افزایش عمر ابزار، کاهش مصرف انرژی و تولید سطح پرداخت شده با کیفیت بالا می شود. در صنایعی که زمان ماشین کاری هزینه بر است، این فولاد ارزش افزوده بالایی ایجاد می کند.
تأثیر سرب (Pb) در ساختار فولاد
سرب در فولاد 11SMnPb30 نقش کلیدی دارد، اما برخلاف برخی آلیاژهای دیگر، وارد ساختار شبکه بلوری نمی شود. حضور سرب به صورت ذرات ریز در مرز دانه ها، موجب نرمی موضعی و افزایش قابلیت براده برداری می شود. با این حال، همین ویژگی می تواند در برخی شرایط خاص مانند جوشکاری، محدودیت هایی ایجاد کند که باید مورد توجه قرار گیرد.
مزایا:
معایب:
صنایع خودروسازی
در صنعت خودروسازی، دقت و سرعت تولید اهمیت زیادی دارد. فولاد 11SMnPb30 به خاطر قابلیت ماشین کاری بالا، در ساخت قطعات کوچک اما پیچیده نظیر بوش ها، اتصالات فرمان و قطعات داخل موتور استفاده می شود. این قطعات نیاز به دقت بالا و تولید انبوه دارند که این فولاد دقیقاً همین نیاز را برطرف می کند.
قطعات ماشین آلات
قطعاتی مانند شفت های کوچک، پیچ های تنظیم، قطعات حرکتی دقیق و اجزای متحرک دستگاه های صنعتی اغلب از این فولاد ساخته می شوند. این قطعات معمولاً به عملیات حرارتی خاص نیاز ندارند اما باید با دقت بالا تولید شوند.
پیچ و مهره و قطعات دقیق
در صنعت ابزارسازی و ساخت اتصالات دقیق، از این فولاد به وفور استفاده می شود. به دلیل سطح پرداخت بالا، قطعات تولیدی نیاز به پرداخت نهایی ندارند و مستقیماً قابل استفاده هستند، خصوصاً در تجهیزات پزشکی، مکانیزم های دقیق و صنایع الکترونیک.
مناسب بودن یا نبودن برای سختکاری
این فولاد به دلیل درصد پایین کربن، برای سختکاری سطحی یا حجمی مناسب نیست. البته در صورت نیاز به افزایش سختی سطحی، می توان از روش هایی چون کربن دهی یا نیتراسیون سطحی استفاده کرد، اما معمولاً این فولاد در حالت آنیل شده استفاده می شود تا ماشین کاری راحت تری داشته باشد.
امکان آبکاری و پوشش دهی سطح
سطح این فولاد به خوبی آبکاری می شود. آبکاری نیکل، کروم یا روی به منظور افزایش مقاومت به خوردگی، ظاهر زیباتر یا روان کاری بهتر به کار می رود. قبل از آبکاری باید سطح به خوبی تمیز و چربی زدایی شود تا لایه آبکاری به طور یکنواخت بنشیند.
یکی از دغدغه های اصلی خریداران و صنعتگران هنگام تهیه مواد اولیه، اطلاع از قیمت فولاد 1.0718 است؛ چرا که نوسانات بازار، عرضه محدود و وارداتی بودن بسیاری از گریدهای خاص می تواند بر قیمت نهایی تأثیر بگذارد. از آن جایی که فولاد 11SMnPb30 بیشتر به دلیل ویژگی ماشین کاری فوق العاده اش مورد توجه قرار می گیرد، قیمت آن نیز به صورت مستقیم تحت تأثیر میزان تقاضا در صنایع قطعه سازی و خودروسازی است. بنابراین، پیش از خرید، استعلام دقیق قیمت روز این فولاد از منابع معتبر و بررسی تطابق آن با نیاز فنی پروژه، اهمیت زیادی دارد.
استانداردهای کنترل کیفیت
در زمان خرید، باید گواهی آنالیز شیمیایی و گواهی آزمون مکانیکی از تولیدکننده درخواست شود. وجود درصد مشخصی از سرب و گوگرد حیاتی است، زیرا انحراف از این ترکیب می تواند ویژگی های ماشین کاری را تحت الشعاع قرار دهد. بررسی ساختار متالورژیکی توسط آزمون های غیرمخرب مانند ماکرو اچ نیز توصیه می شود.
نکاتی برای انبارداری و نگهداری
این فولاد در برابر خوردگی مقاومت ذاتی زیادی ندارد، بنابراین باید در محیط خشک نگهداری شود. بسته بندی با روغن ضدزنگ یا فیلم پلاستیکی می تواند از زنگ زدگی جلوگیری کند. همچنین انبار کردن به صورت افقی و روی پالت، مانع از خم شدن یا تاب برداشتن مقاطع بلند خواهد شد.
سوالات متداول
خیر، به دلیل وجود سرب و گوگرد، جوش پذیری آن پایین بوده و در صورت لزوم باید از روش های خاص مانند جوشکاری TIG با پرکننده مناسب استفاده شود.
در صورت اولویت داشتن ماشین کاری سریع و دقیق، بله. اما در کاربردهای پزشکی یا زیست محیطی، فولادهای بدون سرب توصیه می شوند.
در مواقعی که نیاز به سختی بالا یا جوشکاری گسترده وجود دارد، بهتر است از فولادهای دیگر استفاده شود.
روشا رشیدی هستم، فارغالتحصیل رشته ادبیات فارسی. حدود چهار ساله که به صورت حرفهای تو حوزه تولید محتوا فعالیت میکنم. تو این مدت تونستم با تکیه بر علاقه و دانشم تو زمینه ادبیات و نویسندگی، متنهای تاثیرگذار و هدفمندی برای نشریهها، سایتها و برندهای مختلف بنویسم. همیشه سعی کردم نیاز مخاطب رو خوب بشناسم و محتوایی تولید کنم که هم ارزشمند باشه، هم بتونه به هدف پروژه کمک کنه. تخصصم بیشتر تو نوشتن محتوای وب، مقالههای تخصصی، داستاننویسی و مدیریت محتوای شبکههای اجتماعیه. سعی میکنم با خلاقیت، دقت و بهروز بودن، چیزی خلق کنم که تو ذهن مخاطب موندگار بشه.