داربست بندی از مهم ترین مراحل در بسیاری از پروژه های ساختمانی، صنعتی و حتی تعمیرات کوچک محسوب می شود. داربست نه تنها سکویی برای دسترسی ایمن به ارتفاعات است، بلکه نمادی از دقت، نظم و مهندسی در کارگاه هاست. اما هر داربستی به همان اندازه که مفید است، می تواند خطرناک هم باشد اگر اصول طراحی، نصب و استفاده از آن به درستی رعایت نشود. بنابراین، هدف از این آموزش این است که با نگاهی حرفه ای و تخصصی، هم به ایمنی توجه کنیم و هم به کیفیت اجرای داربست تا پروژه با کمترین ریسک و بیشترین بهره وری انجام شود.هنگام انتخاب و اجرای داربست، علاوه بر توجه به ایمنی و استانداردها، مقایسه قیمت لوله داربست با کیفیت و دوام آن نقش مهمی در کاهش هزینه های پروژه دارد.
لوازم ایمنی
کارگران باید مجهز به کلاه ایمنی، دستکش ضد لغزش، کفش ایمنی و کمربند ایمنی استاندارد باشند. این تجهیزات نخستین خط دفاعی در برابر حوادث هستند.
ابزارهای نصب و مونتاژ
آچار مخصوص بست ها، تراز برای کنترل افقی و عمودی بودن سازه، چکش، نردبان و در صورت نیاز جرثقیل کوچک از جمله ابزارهای مورد نیاز هستند.
بررسی سالم بودن تجهیزات
پیش از آغاز کار باید تمام لوله ها از نظر ترک، زنگ زدگی و فرسودگی بررسی شوند. بست ها باید سالم و بدون شکستگی باشند و مهارهای جانبی از نظر استحکام آزمایش شوند.
آماده سازی محل کار
محل نصب باید کاملاً هموار، بدون موانع و دارای تحمل وزن کافی باشد. خاک نرم یا سست باید با تخته یا پایه های مخصوص تقویت شود.
نصب پایه ها و مهارها
پایه ها باید روی تخته کوب های مقاوم نصب شوند و مهارهای جانبی در فواصل استاندارد بسته شوند تا از لرزش سازه جلوگیری شود.
بستن لوله ها و اتصال ها
اتصال لوله ها با بست های استاندارد و تحت گشتاور مناسب انجام می شود. استفاده از بست های فرسوده یا جوشکاری غیراصولی بسیار خطرناک است.در محاسبه هزینه های داربست بندی، توجه به نوسانات قیمت فولاد آلیاژی اهمیت زیادی دارد زیرا کیفیت و استحکام لوله های داربست به نوع فولاد مورد استفاده وابسته است.
پس از نصب، کل سازه باید با تراز و ابزار اندازه گیری کنترل شود تا از ایستایی و تعادل آن اطمینان حاصل شود.
نکات ایمنی حین کار
بازرسی روزانه
داربست باید هر روز قبل از شروع کار توسط سرپرست یا فرد آموزش دیده بازرسی شود.
تعمیر یا تعویض قطعات معیوب
هرگونه بست شل، لوله زنگ زده یا سکوی ترک خورده باید فوراً تعمیر یا تعویض شود.
پس از اتمام پروژه، داربست باید با رعایت اصول ایمنی و به ترتیب معکوس مراحل نصب جمع آوری شود.
خطاهای رایج در داربست بندی
ایمنی در داربست بندی موضوعی نیست که بتوان از آن چشم پوشی کرد. آمارها نشان می دهد بخش بزرگی از حوادث کارگاهی ناشی از سقوط کارگران از داربست یا فرو ریختن داربست های غیر استاندارد است. رعایت استانداردهای بین المللی و دستورالعمل های سازمان های ایمنی نه تنها جان کارگران را حفظ می کند، بلکه از خسارت های مالی، تأخیر پروژه و مشکلات حقوقی نیز جلوگیری می کند. یک داربست ایمن یعنی پایه های محکم، اتصالات استاندارد، تجهیزات سالم و رعایت ظرفیت بارگذاری.
از جمله خطرات متداول می توان به سقوط از ارتفاع، ریزش داربست به دلیل نصب نادرست، برق گرفتگی در نزدیکی خطوط برق، لغزش سکوی داربست در اثر بارندگی و حتی پرتاب شدن اشیاء روی افراد در حال عبور اشاره کرد. این خطرات زمانی تشدید می شوند که کارگران آموزش کافی نبینند یا تجهیزات مورد استفاده فرسوده و غیر استاندارد باشند.
سوالات متداول
خیر، استفاده از کمربند ایمنی الزامی است حتی اگر ارتفاع کم باشد.
قبل از هر شیفت کاری و پس از وقوع بارندگی یا زلزله.
بله، اما تنها در پروژه های کوچک و موقتی که هزینه مهم تر از سرعت و ایمنی است.
روشا رشیدی هستم، فارغالتحصیل رشته ادبیات فارسی. حدود چهار ساله که به صورت حرفهای تو حوزه تولید محتوا فعالیت میکنم. تو این مدت تونستم با تکیه بر علاقه و دانشم تو زمینه ادبیات و نویسندگی، متنهای تاثیرگذار و هدفمندی برای نشریهها، سایتها و برندهای مختلف بنویسم. همیشه سعی کردم نیاز مخاطب رو خوب بشناسم و محتوایی تولید کنم که هم ارزشمند باشه، هم بتونه به هدف پروژه کمک کنه. تخصصم بیشتر تو نوشتن محتوای وب، مقالههای تخصصی، داستاننویسی و مدیریت محتوای شبکههای اجتماعیه. سعی میکنم با خلاقیت، دقت و بهروز بودن، چیزی خلق کنم که تو ذهن مخاطب موندگار بشه.