دیوارها یکی از اجزای کلیدی هر بنایی هستند و نقش اساسی در انتقال بارها و حفظ تعادل ساختمان دارند اما متاسفانه این دیوارها، چه از نوع سازه ای باشند و چه غیرسازه ای، در برابر نیروهای خارجی مانند زلزله، بادهای شدید یا حتی تغییرات دمایی، آسیب پذیرند. به همین خاطر مهار دیوار با میلگرد به عنوان راه حل ساده و مفید پیشنهاد شده است. شاید در نگاه اول، استفاده از میلگرد در دیوارها تنها یک تکنیک فنی به نظر برسد، اما وقتی عمیق تر نگاه کنیم، متوجه می شویم که این روش، هنری است که علم و تجربه را در هم می آمیزد. از بازسازی دیوارهای قدیمی گرفته تا ساخت دیوارهای مدرن در آسمان خراش ها، مهار باعث می شود سازه های ما ایمن تر، پایدارتر و با عمر طولانی تر شوند در این مقاله، قصد داریم مبحث مهار دیوار با میلگرد را کامل روشن کنیم.
مهار دیوارها با میلگرد علاوه بر افزایش استحکام سازه، نیازمند آگاهی از قیمت میلگرد در بازار است که ثامن تجارت این امکان را با ارائه قیمتهای رقابتی و بهروز برای مشتریان خود فراهم کرده است.
یکی از مهم ترین دلایلی که مهار دیوار با میلگرد را ضروری می کند، یکپارچگی سازه است. دیوارهای غیرسازه ای، مانند دیوارهای جداکننده یا نما، اگر به درستی به اسکلت اصلی متصل نشوند، می توانند در زمان زلزله یا بادهای شدید جدا شده و خسارات جبران ناپذیری به بار آورند. استفاده از میلگرد باعث می شود که دیوار و اسکلت به صورت یک واحد منسجم عمل کنند.
علاوه بر این، مهار دیوار با میلگرد به افزایش طول عمر سازه کمک می کند. دیوارهایی که به خوبی مهار شده اند، کمتر دچار ترک های ناشی از نشست یا تغییرات دمایی می شوند. از منظر زیست محیطی هم، استفاده بهینه از میلگرد می تواند به کاهش هدررفت مصالح و افزایش پایداری سازه ها منجر شود.
انواع روش های مهار دیوار با میلگرد
مهار دیوار با میلگرد، هنری است که بسته به نوع پروژه، شرایط محیطی و نیازهای سازه ای، به شکل های مختلفی اجرا می شود. در ادامه، به بررسی دقیق و جامع سه روش اصلی این تکنیک می پردازیم: مهار عمودی، مهار افقی و استفاده از میلگرد بستر.
اگر دیواری بلند و باریک دارید که باید در برابر نیروهای جانبی مثل باد یا لرزش های زمین مقاومت کند، باید سراغ مهار عمودی با میلگرد بروید. در این روش، میلگردها به صورت ستون های عمودی در دل دیوار یا در کنار آن قرار می گیرند و برای اتصال این میلگردها به سازه، معمولاً از گیره ها، قلاب ها یا حتی ملات استفاده می شود. چیزی که این روش را متمایز می کند، انعطاف پذیری آن در انتخاب نوع میلگرد است. میلگردهای آج دار، به دلیل سطح ناهموارشان، چسبندگی بهتری با بتن دارند و به همین خاطر ترجیح داده می شوند.
مزیت بزرگ مهار عمودی، سطح ایمنی بالای آن است. وقتی میلگردها به صورت عمودی کار گذاشته می شوند، می توانند نیروهای کششی را به خوبی جذب کرده و از خم شدن یا شکستن دیوار جلوگیری کنند. این روش به ویژه در دیوارهای بلند یا سازه هایی که در معرض بارهای سنگین قرار دارند، کاربرد دارد. البته، اجرای آن نیاز به دقت بالایی دارد؛ فاصله بین میلگردها، عمق کاشت و نحوه اتصال به ستون ها باید با محاسبات دقیق مهندسی همراه باشد.
در این تکنیک، میلگردها به صورت ردیف های افقی در امتداد دیوار قرار می گیرند، مثل کلاف هایی که دیوار را در آغوش می کشند. برای این کار، معمولاً از میلگردهای کلاف با ضخامت 4 تا 6 میلی متر استفاده می شود که به شکل خرپایی یا نردبانی طراحی شده اند. این میلگردها با گیره ها یا قلاب های مخصوص به هم متصل می شوند و سپس در ملات غرق می شوند تا یک لایه محافظتی و تقویتی ایجاد کنند.
مهار افقی بیشتر در دیوارهایی به کار می رود که عرض بیشتری دارند یا نیاز به تقویت در برابر نیروهای برشی وجود دارد. مثلاً در دیوارهای حائل یا دیوارهایی که بخشی از بار سقف را تحمل می کنند، این روش می تواند بسیار مؤثر باشد. نکته جالب اینجاست که میلگردهای خرپایی در مقایسه با نوع نردبانی، مقاومت بیشتری از خود نشان می دهند، چون ساختار سه بعدی آن ها تنش ها را بهتر توزیع می کند. با این حال، اجرای این روش به مهارت بالایی نیاز دارد؛ اگر اتصالات درست انجام نشود یا فاصله میلگردها استاندارد نباشد، ممکن است نتیجه مطلوب به دست نیاید.
حالا نوبت به یکی از محبوب ترین و کارآمدترین روش ها می رسد: مهار با میلگرد بستر. این تکنیک، ترکیبی از دو مفتول طولی است که با مفتول های کوچک تر به شکل خرپایی یا نردبانی به هم جوش خورده اند. میلگرد بستر معمولاً در درزهای افقی دیوار یا بین لایه های مصالح قرار می گیرد و با ملات پوشانده می شود تا به طور کامل با دیوار یکپارچه شود. این روش، هم در دیوارهای جدید و هم در بازسازی دیوارهای قدیمی، کاربرد گسترده ای دارد.
چیزی باعث محبوبیت این روش شده، توانایی آن در افزایش انعطاف پذیری و پایداری دیوار است. وقتی این میلگردها در دیوار کار گذاشته می شوند، نه تنها مقاومت کششی دیوار را بالا می برند، بلکه از ایجاد ترک های ناشی از تغییرات دمایی یا فشارهای خارجی جلوگیری می کنند. به همین خاطر در دیوارهای دوجداره یا دیوارهایی که نیاز به اتصال محکم به ستون ها دارند، از این روش استفاده می شود.
اجرای میلگرد بستر مراحل خاص خود را دارد. ابتدا باید محل دقیق اتصال مشخص شود، سپس سوراخ هایی برای رول پلاک ها ایجاد می شود و در آخر، میلگردها با دقت در ملات تازه قرار می گیرند. اگر دیوار بلندتر از 4 متر باشد، استفاده از وادارهای میانی هم توصیه می شود تا استحکام بیشتری ایجاد کند. نکته مهم این است که کیفیت میلگرد بستر حرف اول را می زند؛ میلگردهای گالوانیزه یا ضدزنگ، به دلیل مقاومت در برابر خوردگی، انتخاب بهتری هستند.
احتمالا شما هم درباره استفاده از وال پست برای مهار میلگرد شنیده اید اما شاید ندانید این روش چه فرقی با مهار میلگرد دارد. روش وال پست، شامل برش پروفیل ها، نصب آن ها در موقعیت مناسب و اتصال به اسکلت از طریق جوشکاری یا پیچ است و همه مراحل باید با دقت بالا و هماهنگی با ساختار اسکلت انجام شوند. در مقابل، اجرای مهار با میلگرد ساده تر و سریع تر است. در دیوارهای آجری، میلگردهای افقی در فواصل مشخص بین ملات قرار گرفته و تثبیت می شوند. در دیوارهای بلوکی نیز، میلگردهای عمودی در سوراخ ها جایگذاری شده و با بتن پر می شوند. این روش به تجهیزات پیچیده نیاز ندارد و می تواند هم زمان با ساخت دیوار انجام شود.
برای مقایسه بهتر، لازم است به بحث هزینه هم توجه کنیم. وال پست به خاطر استفاده از پروفیل های فلزی و نیاز به جوشکاری تخصصی، معمولاً هزینه اولیه بالاتری دارد. چه برسد به اینکه این هزینه ها در مناطقی که دسترسی به نیروی کار ماهر محدود است یا قیمت مصالح بالاست، افزایش هم پیدا کند. علاوه بر این، نصب وال پست به دلیل نیاز به تنظیم دقیق و اتصالات، زمان برتر است.
در مقابل، مهار با میلگرد از نظر اقتصادی مقرون به صرفه تر است. میلگردها به صورت شاخه ای تهیه شده و با ابزارهای ساده قابل نصب هستند. با این حال، در صورت نیاز به میلگردهای مقاوم در برابر خوردگی، هزینه ها ممکن است افزایش یابد. از نظر زمان نیز، نصب میلگرد به دلیل امکان اجرا هم زمان با دیوارچینی، سریع تر انجام می شود.
در پروژههای مقاومسازی دیوارهای ساختمانی، انتخاب میلگرد مناسب با توجه به قیمت فولاد آلیاژی اهمیت ویژهای دارد که ثامن تجارت با ارائه بهروزترین قیمتها، انتخاب را برای مهندسان و پیمانکاران سادهتر کرده است.
سوالات متداول
میلگرد آج دار به دلیل سطح ناهموارش، چسبندگی بهتری با ملات و بتن دارد و انتقال نیروها را مؤثرتر می کند.
خیر، این روش بیشتر برای دیوارهای عریض یا حائل مناسب است و انتخاب آن به نوع بار و طراحی سازه بستگی دارد.
با استفاده از گیره ها و بست های مخصوص که با پیچ به رول پلاک های تعبیه شده در ستون وصل می شوند.
با اجرای صحیح، می تواند عمر دیوار را تا چند دهه افزایش داده و از تخریب زودهنگام جلوگیری کند.
روشا رشیدی هستم، فارغالتحصیل رشته ادبیات فارسی. حدود چهار ساله که به صورت حرفهای تو حوزه تولید محتوا فعالیت میکنم. تو این مدت تونستم با تکیه بر علاقه و دانشم تو زمینه ادبیات و نویسندگی، متنهای تاثیرگذار و هدفمندی برای نشریهها، سایتها و برندهای مختلف بنویسم. همیشه سعی کردم نیاز مخاطب رو خوب بشناسم و محتوایی تولید کنم که هم ارزشمند باشه، هم بتونه به هدف پروژه کمک کنه. تخصصم بیشتر تو نوشتن محتوای وب، مقالههای تخصصی، داستاننویسی و مدیریت محتوای شبکههای اجتماعیه. سعی میکنم با خلاقیت، دقت و بهروز بودن، چیزی خلق کنم که تو ذهن مخاطب موندگار بشه.