تعریف نبشی و انواع آن

تعریف نبشی یکی از مهم‌ترین مفاهیمی است که در صنعت ساختمان‌سازی و مهندسی سازه مورد استفاده قرار می‌گیرد. نبشی، که به عنوان یک مقطع فولادی شناخته می‌شود، در انواع مختلفی تولید می‌شود و برای کاربردهای گوناگون از جمله تقویت سازه‌ها، ایجاد اتصالات و افزایش استحکام در پروژه‌های ساختمانی به کار می‌رود. در این مقاله به بررسی دقیق‌تر تعریف نبشی و انواع آن خواهیم پرداخت تا شما بتوانید درک بهتری از این مقطع فولادی پرکاربرد و اهمیت آن در صنایع مختلف داشته باشید.

نبشی چیست؟

تعریف نبشی به طور کلی به پروفیل فولادی اشاره دارد که از دو ضلع عمود بر هم تشکیل می‌شود و به شکل حرف L در می‌آید. این مقطع فولادی، مانند ناودانی، از پروفیل‌های باز محسوب می‌شود و کاربردهای متنوعی در ساختمان‌سازی و ساخت ماشین‌آلات صنعتی دارد. نبشی به دلیل استحکام بالا و قابلیت اتصالات مؤثر، در تقویت سازه‌ها و به عنوان یک مهره کلیدی در طراحی و ساخت پروژه‌ها استفاده می‌شود.

سایزبندی نبشی‌ها

علاوه بر تعریف نبشی، نحوه اندازه‌گیری آن نیز یکی از نکات مهم در انتخاب و استفاده از این مقطع فولادی است. نبشی‌های L شکل بر اساس ابعاد اضلاع و ضخامت، به صورت Lx نام‌گذاری می‌شوند که x نشان‌دهنده سایز نبشی به میلی‌متر است. به عنوان مثال، نبشی L30، به معنای نبشی L شکلی است که هر ضلع آن 30 میلی‌متر و ضخامت آن 3 میلی‌متر می‌باشد. این سیستم نام‌گذاری به‌ طور دقیق مشخص می‌کند که هر نبشی چه ویژگی‌هایی دارد و در کجا باید استفاده شود.

جدول وزنی نبشی

 تعریف نبشی و آگاهی از جدول وزنی آن برای انتخاب دقیق و مناسب این مقطع فولادی اهمیت زیادی دارد. وزن هر نبشی در جدول اشتال بر اساس ضخامت‌های مختلف آن محاسبه می‌شود. به عنوان مثال، نبشی 3 دارای ضخامت 3 میلی‌متر است، نبشی 6 ضخامت 6 میلی‌متر دارد و این عدد به همین ترتیب ادامه پیدا می‌کند. این تفاوت در ضخامت، به‌ طور مستقیم بر وزن نبشی‌ها تاثیر می‌گذارد که این مقادیر در جدول وزنی نبشی به‌ طور دقیق مشخص شده است. این اطلاعات به مهندسان و طراحان کمک می‌کند تا بر اساس نیاز پروژه، نبشی مناسب را انتخاب کرده و از کاربرد بهینه آن بهره‌مند شوند.

انواع نبشی از لحاظ شیوه تولید

 تعریف نبشی از نظر شیوه تولید نشان می‌دهد که این مقاطع فولادی به دو روش اصلی فابریک و پرسی تولید می‌شوند که هر یک از این روش‌ها، ویژگی‌های خاص خود را دارند و در کاربردهای مختلف استفاده می‌شوند.

• نبشی فابریک: همانطور که از نام آن پیداست، نبشی فابریک به‌ طور مستقیم از خط تولید خارج می‌شود. در این فرآیند، شمش فولادی پس از رسیدن به دمای حدود 1100 درجه سانتی‌گراد، از چندین مرحله نورد عبور می‌کند. این مراحل به‌ طور تدریجی ضخامت شمش را کاهش داده و طول آن را افزایش می‌دهند تا در نهایت مقطع فولادی به شکل دو ضلع عمود بر هم و به‌ صورت نبشی تولید شود. تعریف نبشی فابریک به این معناست که این مقاطع به‌ صورت آماده و دقیق از خط تولید خارج شده و برای استفاده در پروژه‌ها آماده می‌شوند.
• نبشی پرسی: در روش تولید نبشی پرسی، از ورق یا تسمه‌های فولادی به طول 6 متر استفاده می‌شود. این ورق‌ها پس از آنکه به ضخامت مورد نظر رسیدند، در عرض خم شده و به شکل نبشی تبدیل می‌شوند. در این روش، شکل نهایی نبشی با استفاده از فشار و خم کردن ورق‌ها ایجاد می‌شود.

انتخاب بین نبشی فابریک و نبشی پرسی بستگی به نیازهای خاص پروژه دارد، چرا که هر یک از این روش‌ها مزایای متفاوتی برای مهندسان و طراحان دارند.

تفاوت نبشی پرسی و فابریک

 درک تعریف نبشی و تفاوت‌های آن در انواع مختلف به شما کمک می‌کند تا انتخاب درستی برای پروژه خود داشته باشید. نبشی پرسی و فابریک هر دو از مقاطع فولادی هستند که در ساخت سازه‌ها کاربرد دارند، اما تفاوت‌های اساسی در فرآیند تولید و ویژگی‌های آن‌ها وجود دارد.

در نبشی پرسی، ورق‌های فولادی تحت فشار قرار می‌گیرند و به شکل L خم می‌شوند. در این فرآیند، زاویه‌های داخلی و خارجی نبشی دارای انحنای مشخصی هستند که ناشی از خم شدن ورق تحت فشار است. این ویژگی باعث می‌شود که نبشی پرسی شکل نرم‌تری داشته باشد.

اما در نبشی فابریک، زاویه‌های مقطع دقیق و تیز هستند. این نوع نبشی از طریق نورد تولید می‌شود و هیچ‌گونه انحنایی در زاویه‌ها وجود ندارد. به همین دلیل، نبشی فابریک از دقت بالاتری برخوردار است و کیفیت آن نسبت به نبشی پرسی بیشتر است.

با این تفاصیل، نبشی فابریک به دلیل فرآیند تولید پیچیده‌تر و استفاده از مواد با کیفیت‌تر، معمولا قیمت گران‌تری از نبشی پرسی دارد.

انواع نبشی از لحاظ اندازه بال و کاربرد های آن ها

جالب است بدانید که تعریف نبشی از لحاظ اندازه بال و کاربردهای مختلف آن نیز اطلاعات مهمی را در اختیار ما قرار می‌دهد. نبشی‌ها معمولا به‌ صورت دو ضلع عمود برهم و با اندازه‌های برابر شناخته می‌شوند، اما در برخی موارد خاص و بسته به نوع کاربرد، از نبشی‌های بال نامساوی استفاده می‌شود.

نبشی بال مساوی: این نوع نبشی‌ها که به‌ طور رایج در صنعت استفاده می‌شوند، دارای دو ضلع با طول برابر هستند. برای نمایش این نبشی‌ها از سایز یک ضلع به همراه حرف L استفاده می‌شود، مانند L80. این نوع نبشی در پروژه‌های مختلفی کاربرد دارد، از جمله:

• اتصال تیر به بیم‌های باربر
• اتصال پل به ستون
• استفاده در وال پست و نبشی کشی ساختمان
• نصب در آسانسورها

نبشی بال نامساوی: در برخی صنایع خاص، نیاز به نبشی‌های بال نامساوی احساس می‌شود. در این نوع نبشی‌ها، طول دو ضلع با یکدیگر برابر نیست و برای نمایش آن‌ها از ابعاد هر دو ضلع به همراه حرف L استفاده می‌شود. برای مثال، L60*80 یعنی نبشی با بال‌های 60 و 80 میلی‌متری که در پروژه‌هایی با نیاز خاص و دقت بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد.

با توجه به تعریف نبشی و کاربردهای مختلف آن، انتخاب نوع مناسب نبشی می‌تواند تاثیر زیادی بر کیفیت و استحکام سازه‌ها داشته باشد.

نبشی اسپیرال و کاربرد های آن

همانطور که تا به اینجا متوجه شدید، تعریف نبشی به‌ طور کلی به مقاطع فولادی L شکل اشاره دارد که در صنایع مختلف کاربرد دارد. یکی از انواع ویژه نبشی، نبشی اسپیرال است که نوعی نبشی بال مساوی سبک می‌باشد و به هر دو روش فابریک و پرسی قابل تولید است. اولین کارخانه تولیدکننده این نوع نبشی در داخل کشور، کارخانه فولاد کوهپایه بود.

ابعاد نبشی اسپیرال در سایزهای مختلف از 2*20*20 تا 5*50*50 تولید می‌شود و معمولا از فولاد ST37 ساخته می‌شود. این نبشی‌ها به دلیل انعطاف‌پذیری بالا، گزینه مناسبی برای مواردی مانند سوراخکاری و کاربردهای خاص صنعتی هستند. تعریف نبشی اسپیرال و ویژگی‌های منحصر به فرد آن نشان‌دهنده کاربردهای خاص آن در صنایع مختلف است. این نوع نبشی به‌ ویژه در ساخت ماشین‌آلات با طول عمر بالا، دکل‌ها، اتاق‌های آسانسور و اتصالات مختلف در سازه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

شایان ذکر است که نبشی اسپیرال به دلیل کیفیت بالای ساخت، معمولا از قیمت بالاتری نسبت به سایر نبشی‌ها برخوردار است.

نبشی لقمه چیست؟

 تعریف نبشی لقمه به نوعی نبشی اشاره دارد که از برش شاخه‌های نبشی معمولی به‌ دست می‌آید. این نبشی که به آن نبشی تودلی نیز می‌گویند، معمولا برای استفاده در موقعیت‌های خاصی تولید می‌شود. به عنوان مثال، نبشی لقمه 8 به معنای نبشی L80 است که در طول 8 سانتیمتر برش خورده و برای کاربردهای ویژه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تعریف نبشی لقمه به‌ خوبی نشان می‌دهد که این نوع نبشی بیشتر در مواقعی استفاده می‌شود که نیاز به قطعاتی با ابعاد کوچک و دقت بالا باشد. از مهم‌ترین کاربردهای آن می‌توان به اتصال ستون به بیس پلیت، سازه‌های آسانسور و دیگر اتصالات خاص در پروژه‌های صنعتی اشاره کرد.

نبشی وال پست چیست؟

همانطور که می‌دانید، اجرای وال پست در چند سال اخیر و به‌ ویژه پس از خسارات فراوانی که زلزله سرپل ذهاب به ساختمان‌ها وارد کرد، برای ساختمان‌ها الزامی شد. تعریف نبشی و کاربرد آن در این زمینه به‌ ویژه در اجرای وال پست اهمیت زیادی دارد. مرسوم‌ترین روش برای اجرای وال پست، استفاده از نبشی است که به آن نبشی کشی دیوار می‌گویند. این نوع نبشی معمولا به‌ صورت نبشی 4 سبک استفاده می‌شود.

نبشی کشی دیوار می‌تواند از ریزش و سقوط دیوارهای سفالی، دیوارهای ساختمان‌های بتن‌آرمه یا فولادی و دیوارهای بدون نما یا نمادار جلوگیری کند. استفاده از نبشی در این بخش، استحکام دیوار را در برابر زلزله و سایر فشارها افزایش می‌دهد و امنیت ساختمان را تضمین می‌کند.

برای آشنایی بیشتر با تعریف نبشی وال پست و کاربردهای آن، می‌توانید مقاله‌ تعریف نبشی وال پست ثامن تجارت که به‌ طور ویژه به این موضوع پرداخته است را مطالعه کنید.

کارخانه های تولید کننده نبشی

 در ایران، چندین کارخانه معتبر در زمینه تولید نبشی فعالیت دارند که محصولات آن‌ها در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جمله این کارخانه‌ها می‌توان به فولاد شکفته مشهد، آریان فولاد، ظهوریان مشهد، فولاد کوهپایه، فولاد ابهر و دیگر کارخانه‌ها اشاره کرد. این کارخانه‌ها با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته و مواد اولیه با کیفیت، نبشی‌هایی با استانداردهای بین‌المللی تولید می‌کنند.

امیدواریم که مقاله فوق برای شما مفید واقع شده باشد. با مطالعه این مطلب با تعریف نبشی، انواع آن، روش تولید و کاربردهای مختلف نبشی آشنا شدید. برای مطالعه سایر مقالات مرتبط، به قسمت دانشنامه آهن‌آلات در وب‌سایت ثامن تجارت مراجعه کنید.

سوالات متداول

1. نبشی چیست و چه کاربردهایی دارد؟
   نبشی یک مقطع فولادی است که به شکل دو ضلع عمود بر هم (شبیه به حرف L) ساخته می‌شود. این مقطع در انواع ساختمان‌سازی، صنایع سنگین، ساخت ماشین‌آلات و سازه‌های فولادی کاربرد دارد. از مهم‌ترین کاربردهای آن می‌توان به استفاده در اتصال تیرها به ستون‌ها، ساخت دکل‌ها، وال پست و … اشاره کرد.
2. چه تفاوتی بین نبشی فابریک و پرسی وجود دارد؟
   نبشی فابریک از طریق نورد تولید می‌شود و زاویه‌های آن دقیق و تیز است. در حالی که نبشی پرسی از ورق فولادی ساخته می‌شود و در آن زاویه‌ها ممکن است دارای انحنا باشند. نبشی فابریک از دقت و کیفیت بالاتری برخوردار است و معمولاً گران‌تر از نبشی پرسی است.

سایزهای مختلف نبشی به چه صورت است و چگونه انتخاب می‌شود؟
در تعریف نبشی می‌توان گفت که نبشی‌ها در اندازه‌های مختلف تولید می‌شوند. سایز آن‌ها بر اساس طول هر یک از اضلاع نبشی تعیین می‌شود و معمولا به‌ صورت Lx نام‌گذاری می‌شوند. برای انتخاب سایز مناسب، باید به نیاز پروژه، ضخامت دیوارها و نوع سازه توجه شود. برای مثال، نبشی L30 به معنی نبشی با طول ضلع 30 میلی‌متر است.